Te weinig interesse voor referendum over autonomie op Sint Eustatius

18 december 2014

Op Sint Eustatius heeft het referendum niet de minimaal vereiste opkomst opgeleverd. Van de kiezers die wel kwamen, stemde een meerderheid voor een autonome status. Te weinig mensen hebben echter hun mening gegeven, waardoor de uitslag niet geldig is. Het referendum leeft bij veel mensen niet en daarnaast werd de kiesdatum vervroegd waardoor het midden in de kerstvakantie viel.

45% van de stemgerechtigden is wel komen opdagen. De kiesdrempel ligt echter bij een opkomst van 60% (1528 stemmers). Het gaat om een raadgevend referendum dat bij een percentage van 60% zou hebben gediend als advies aan de regering. Een wijziging van de status van Sint Eustatius lijkt er daarom niet in te zitten.

Achtergrond

Wikipedia heeft het volgende artikel over dit onderwerp beschikbaar:

Staatkundige hervormingen binnen het Koninkrijk der Nederlanden

In 2010 werden de staatkundige hervormingen binnen het koninkrijk van kracht. Sindsdien is er veel ontevredenheid op Sint Eustatius. De eilanden Aruba, Curaçao en Sint-Maarten hebben een autonome status en Bonaire en Saba zijn net als Sint Eustatius een bijzondere gemeente.

De keuze was echter om een onderdeel te zijn van de Nederlandse Antillen als een zelfstandig land. Nu de andere vijf eilanden de status hebben waar ze voor hebben gekozen, is de meest wenselijke situatie verdwenen voor de inwoners van Statia - zoals bewoners het eiland zelf noemen. Het referendum heeft daar door de lage opkomst geen verandering in gebracht.

Voorgelegde keuzes

De autonomie waar het in dit referendum om ging, is niet vergelijkbaar met die van Aruba, Curaçao en Sint-Maarten. De toonaangevende optie die voorgelegd werd, was voor volledige autonomie zoals die is gedefinieerd door de Verenigde Naties. Dat wil zeggen dat de overheid volledig zelfsturend is en bemoeienis van buitenaf alleen toegestaan is, wanneer het eiland daar zelf om vraagt. De andere drie opties waarvoor gekozen kon worden waren onafhankelijkheid, integratie en status quo.

De uitslag was als volgt:

Keuze	uitslag	percentage	stemrecht	percentage
Meer autonomie	747	65,5%	747	29,3%
Status quo	374	32,8%	374	14,7%
Integratie	14	1,2%	14	0,5%
Onafhankelijkheid	5	0,4%	5	0,2%
Niet gestemd			1390	54,6%
Totaal	1156	100% (= 45%)	2546	100%

Langere vakantie en vervroegde kiesdatum

Tegen het advies van de referendumcommissie in, om het referendum op 15 januari 2015 te houden, werden de mensen opgeroepen om op 17 december naar de stembus te komen. Doordat op het laatste moment werd gekozen om de kerstvakantie met een week te vervroegen, viel het referendum er midden in. Hierdoor waren veel eilandbewoners met vakantie gegaan. De kleine vliegtuigjes van Winair zaten in de afgelopen dagen dan ook helemaal vol.

Overleden en verhuisde mensen op de lijst

Update 9 februari 2017

Coalitieleider Clyde Van Putten (PLP), geeft in een interview twee jaar later aan dat er mensen op de kieslijst hebben gestaan die al jaren dood waren of allang niet meer op het eiland wonen. Hij claimt dat de kiesdrempel daarmee met terugwerkende kracht is behaald. De Nederlandse regering zou het proces naar autonomie pas willen beginnen, indien het eiland opnieuw een referendum organiseert. Van Putten wil daar "onder geen beding" aan: "Een referendum is geldig wanneer het de Nederlanders goed uitkomt. Om ons te koloniseren, een ‘openbaar lichaam’ van ons te maken."