Vlaamse academici en studenten tegen softwarepatenten
Klik hier om zelf een nieuwsartikel te schrijven. |
23 mei 2005
Woensdag 25 mei voeren Vlaamse studenten en wetenschappers actie tegen softwarepatenten aan de universiteiten van Antwerpen, Brussel en Leuven. Ze zijn gekant tegen een nieuwe richtlijn waarover binnenkort wordt gestemd in het Europees Parlement. "De grote bedrijven achter deze nieuwe richtlijn spelen het vuil." zegt Jonas De Meulenaere (algemeen coördinator van de actie), "Ze willen de nieuwe richtlijn laten voorkomen als een Europese harmonisatie, terwijl de toekomst van de Europese IT-sector op het spel staat". De Europese richtlijn zou patenten op zuiver software toelaten. Vermits zowel voor het bekomen als het toepassen van patenten fors moet betaald worden, zullen innovatieve KMO's nog moeilijk kunnen opboksen tegen grote bedrijven. Dit is slecht voor de concurrentie, en software die gebruik maakt van gepatenteerde methodes zal hierdoor significant duurder worden.
Een patent of octrooi is een tijdelijk monopolie op het gebruik van een nieuwe technologie, dat door de staat wordt toegekend aan de uitvinder. Sinds de invoering van patenten in de vorige eeuw, zijn wiskundige formules en software-algoritmen echter uitgesloten van patenten. "En dat is heel terecht," zegt Prof. Demeyer (UA), "Patenten zijn simpelweg niet bruikbaar in de software-wereld. Net zoals je auteurs geen monopolie kan geven op het gebruik van de flashback stijlfiguur, wordt programmeren onwerkbaar als je toelaat om software-algoritmen te patenteren."
Patenten op software zijn niet nodig om het werk van een programmeur te beschermen. Software wordt, net zoals literatuur, beschermd door het auteursrecht. Dat biedt bescherming tegen plagiaat en simpele 'copy-paste' van code, maar een andere programmeur kan gebruik maken van het idee dat geïmplementeerd is. Wanneer het achterliggende idee wel gepatenteerd kan worden, zoals in de Verenigde Staten, leidt dit tot patenten op de meest voor de hand liggend zaken. Amazon heeft bijvoorbeeld een patent op het idee om via een klik een artikel online te bestellen. Een slechte Richtlijn laat ook in de Europese Unie patenten op triviale zaken toe.
Het voorstel voor Europese Richtlijn waartegen de actievoerders zich kanten werd in 2002 door de Europese Commissie ingediend. Bedoeling was duidelijkheid te scheppen over de patenteerbaarheid van software. Het Europese Octrooibureau (EOB) kent immers al jaren softwarepatenten toe, terwijl de Europese Patent Conventie dit expliciet verbiedt. In september 2003 heeft het Europees Parlement de Commissie teruggefloten: de voorgestelde Richtlijn werd uitgebreid geamendeerd en de niet-patenteerbaarheid van software stond er opnieuw in. De lobby van de softwaregiganten is er echter in geslaagd om via de Raad van Ministers een "gemeenschappelijk standpunt" aan de plenaire zitting voor te leggen. Dit standpunt is het meest extreme tot nu toe, en laat ondubbelzinnig patenten toe op alle vormen van software.
In juli is het opnieuw de beurt aan het Europees Parlement. Maar deze keer is er een grotere meerderheid vereist om de amendementen terug in het voorstel te plaatsen. Dominique Devriese (WINA Leuven): "Het is ongehoord hoe de ministers het Europees Parlement en haar amendementen naar de vuilbak hebben verwezen. Onze Europarlementairen moeten nu duidelijk tonen dat Europa echt in handen is van het volk, en dat ze niet zomaar over zich heen laten lopen."
Wina Leuven, Ulyssis Leuven, VTK Leuven, Zeus Gent en Infogroep Brussel hebben zich verenigd met studenten aan de UA om actie te voeren tegen softwarepatenten. VVS, de Vlaamse Vereniging van Studenten steunt de actie. De studenten krijgen de steun van medewerkers en professoren van het Departement Computerwetenschappen van de K.U.Leuven.
Concreet:
Locaties van de acties:
UA: Campus Middelheim, Gebouw G, Middelheimlaan 1, 2020 Wilrijk.
Brussel: Esplanade, gebouw E, Campus VUB, Pleinlaan 2, 1050 Elsene
KULeuven: Celestijnenlaan 200A, 3001 Heverlee
Meer informatie en, na de actie, ook foto's zijn beschikbaar op
<http://wiki.vrijschrift.org/StudentenTegenSoftwarePatenten>.