Onderzoek: Waarom wordt Wikipedia gelezen?

23 maart 2018 

Wikipedia's missie is om educatieve inhoud te bieden en effectief te verspreiden. Om dit te doen is het nodig om te begrijpen waarom Wikipedia gelezen wordt. In dit artikel bespreken we wat we leerden over lezermotivatie dankzij een onderzoek dat in 14 talen werd uitgevoerd.

Waarom lees je dit artikel vandaag?

Dit is de vraag die we in juni 2017 aan lezers in 14 Wikipedia-talen stelden: Arabisch, Bengaals, Duits, Engels, Spaans, Hebreeuws, Hindi, Hongaars, Japans, Nederlands, Roemeens, Russisch, Oekraïens en Chinees. Met hulp van vrijwilligers op Wikipedia hebben we meer dan 215.000 reacties gekregen.

We hadden hierbij twee doelen in de gedachte: om taalfamiliebreed een beter begrip te krijgen van de behoefte, beweegredenen en kenmerken van de lezers, en om te verifiëren of de resultaten van een onderzoek uit 2016 op de Engelse Wikipedia nog steeds standhouden.

Waarom is het begrip van de behoefte van de lezer belangrijk?

Elke seconde bezoeken 6000 mensen wereldwijd Wikipedia. Ze voorziet in een brede informatiebehoefte onder deze lezers. Desondanks weten we weinig over de beweegredenen en behoeften van deze diverse gebruikersgroep: waarom komen ze naar Wikipedia? Hoe gebruiken ze de inhoud en hoe leren ze? Meer weten over deze groep stelt ons in staat om te voorzien in de behoefte van de lezers en geeft ons de mogelijkheid om producten en diensten te ontwikkelen die helpen om onze missie te ondersteunen.

Waarom hebben we deze vraag niet eerder gesteld?

Het is ontzettend moeilijk om dit soort gegevens op deze grote schaal te verwerven. We moesten er extra werknemers voor aannemen. In de afgelopen jaren hebben we de basis gelegd om dit soort onderzoek te kunnen doen. In 2015 maakte het Wikimedia Analytics-team een begin aan het logboek voor het vragenformulier. Ondertussen werd er doorontwikkeld en aan het eind van 2015 werd de eigen enquêtetool QuickSurveys gelanceerd. In 2016 deden we een eerste onderzoek op de Engelstalige Wikipedia. Vervolgens breidden we dit onderzoek in 2017 uit naar 14 verschillende talen.

Wat hebben we geleerd

Hieronder volgt een analyse uit de eerste fase van het onderzoek.

Informatiebehoefte

Ik lees dit artikel omdat ik...

1. fact: op zoek ben naar een bepaald feit.
2. overview: een beeld op hoofdlijnen wil van een onderwerp.
3. in-depth: me grondig wil informeren.

Uit de bovenstaande grafiek blijkt wat gemiddeld de reden is waarom mensen een artikel lezen. Over alle talen heen zien we dat rond 35% op zoek is naar een feit, 33% naar een beeld op hoofdlijnen en 32% om zich grondig te informeren. In het Nederlands ligt de nadruk meer op het checken van feiten en minder op het doorgronden van een onderwerp: respectievelijk rond 48%, 31% en 21%. Tegengesteld is dat juist in het Hindi (India) waar de bijna 70% van de lezers komt om zich grondig te informeren.

Vertrouwdheid met het bezochte onderwerp

Voordat ik het artikel bezocht...

1. familiar: was ik wel al met het onderwerp vertrouwd.
2. unfamiliar: was ik nog niet met het onderwerp vertrouwd.

Gemiddeld is het antwoord op deze vraag dat 55% al vertrouwd was met het onderwerp toen het artikel werd bezocht. Het minst was dit het geval in het Chinees en Bengaals (rond 40%) en het meest in het Nederlands, Hongaars en Oekraïens (bija 70%). Er is nog meer onderzoek nodig om te weten of dit fundamentele verschillen zijn tussen leesgedrag in deze talen of dat dit het resultaat is van culturele verschillen in hoe mensen over hun eigen gedrag rapporteren.

Beweegreden om een artikel te bezoeken

Ik lees het artikel omdat:

1. intrinsic learning: ik meer over dit onderwerp wil leren.
2. media: het onderwerp in de media werd genoemd (zoals tv, radio, artikel, film of boek).
3. conversation: dit onderwerp in een gesprek aan de orde kwam.
4. work of school assignment: ik een opdracht voor mijn werk of school uitvoer.
5. current event: ik meer wil weten over een actuele gebeurtenis (zoals een voetbalwedstrijd, een aardbeving of iemands dood).
6. bored or randomly exploring: ik me verveel of willekeurig door Wikipedia blader.
7. personal decision: ik de informatie nodig heb om een persoonlijke beslissing te nemen (zoals het kopen van een boek of het kiezen van een reisbestemming).
8. other: er een andere reden is.

De thema's zijn horizontaal en vervolgens verticaal gesorteerd op de meest voorkomende redenen waarom Wikipedia in het algemeen geraadpleegd wordt. Voor het Nederlands geldt dat een onderwerp het vaakst (bijna 30%) wordt opgezocht omdat er in de media over wordt geschreven. Het minst vaak is dat omdat het gebruikt wordt voor een persoonlijke beslissing.

Welke conclusies kunnen we uit het onderzoek trekken?

We hebben nog meer tijd nodig om de gegevens verder te analyseren en te begrijpen, en het gedrag van lezers te vergelijken. Op basis van de bovenstaande resultaten kunnen we wel al met voldoende zekerheid het volgende concluderen:

• De resultaten zijn consistent met die uit de enquête in 2016 op de Engelse Wikipedia. Dit zou kunnen betekenen dat de resultaten van de andere talen ook enige tijd consistent blijven.
• Voor rond een derde van de lezers is Wikipedia een plek om een onderwerp op te zoeken om ervan te leren.
• Media vormen een belangrijke start om lezers naar Wikipedia te leiden.
• Er zit een groot verschil in gebruik van Wikipedia tussen verschillende culturen.

Bron

---

Wil je deze pagina delen?  |

Zelf schrijven? Hoe schrijf ik een artikel?